Соңғы онжылдықта «Белдеу және жол» бастамасы (BRI) үш құрлықты қамтитын кең ауқымды ынтымақтастық желісіне айналды және көпжақты ынтымақтастықтың жаңа тұжырымдамасын тудырып отыр, деді түрік ғалымы. «Соңғы онжылдықтағы оқиғаларды қарастыратын болсақ, BRI жобадан... шағын аймақта ғана емес, үш дерлік континентте ынтымақтастық желісін құруға дейін дамыды», - деді Азия-Тынық мұхиты зерттеулері түрік орталығының директоры Сельчук Чолакоглу.
Түрік ғалымы бастама табыстылығының айқын дәлелі биыл Бейжіңде өтетін «Белдеу және жол» халықаралық ынтымақтастық жөніндегі ІІІ форумына халықаралық деңгейде кеңінен қатысу екенін атап өтті. «Бір белдеу және бір жол» үш құрлықтағы: Азия, Еуропа және Африкадағы экономикалық ынтымақтастықтан гуманитарлық ынтымақтастыққа дейінгі қызметтің барлық түрлерін қамтиды», - деді Чолакоглу.
Өткен жетістіктерге қоса, Чолакоглу бастаманың өзара тиімді түсіністік пен өзара дамуға негізделген көп үміт күттіретін тұжырымдамасын да жоғары бағалады. «Инфрақұрылымды дамытудан бастап жасыл өсуге дейінгі басқа да жобалар бар. Түрлі кешенді жобалар бар, бірақ ең бастысы – көпжақты ынтымақтастықтың жаңа тұжырымдамасын әзірлеу», - деді ол.
21 ғасырдағы Теңіз Жібек жолы мен Жібек жолы экономикалық белдеуінің жаһандық дамудағы шешуші рөліне тоқталған Чолакоглу инфрақұрылым мен көлік байланыстарын дамытуды негізгі бағыт ретінде белгіледі. «Осыған байланысты Түркияның Орта дәлізінің қиылысы бар және орта дәліз мен BRI арасында ынтымақтастық үшін біршама үйлесімділік пен ауқым бар. Қазіргі уақытта Түркияның да, Қытайдың да осы саладағы ынтымақтастыққа қатысты ұстанымы өте оң», - деді ол.
Түркия мен Қытай арасында 2015 жылы «Бір белдеу, бір жол» бастамасы мен «Орталық дәліз» бастамасын үйлестіру жөніндегі өзара түсіністік туралы меморандумға қол қойылды.
